Στη ρίζα του προβλήματος των δημοκρατικών κοινωνιών, είναι η μειωμένη δυνατότητα συμμετοχής των πολιτών, στα κόμματα, αλλά και ακόμα περισσότερο, η απουσία δημοκρατικών όρων, συμμετοχής σε αυτά.
Όσο και αν φαίνεται αστείο, οι κανόνες στο καζίνο, είναι πιο δημοκρατικοί, από αυτούς σε μερικά κόμματα.
Ισόβιοι αρχηγοί … Παρέχουν δακτυλίδια, σε άλλους αρχηγούς. Μέσα από χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες μέλη, δικαίωμα έχουν να είναι υποψήφιοι, κάποιοι που πληρούν την εμπιστοσύνη μια ομάδας, ενός κεντρικού συμβουλίου μελών, και λαμβάνουν τη στήριξη τους.
Το παιχνίδι μερικές φορές, μοιάζει, σαν να έχεις μια τεράστια τράπουλα, απλωμένη σε ένα τραπέζι, αλλά να μπορείς να σηκώσεις, μόνο δυο φύλλα.
Χιλιάδες μέλη, αλλά μόνο δυο, έχουν δυνατότητα να είναι υποψήφιοι.
Και αυτό γίνεται αφού πρέπει να πάρεις την έγκριση, ψήφο εμπιστοσύνης, ενός συμβουλίου για να μπορείς να είσαι υποψήφιος.
Το παιχνίδι, αυτή τη στιγμή, λοιπόν, έχει λίγους βαθμούς ελευθερίας και το κάνει σχετικά εύκολο να προβλεφθεί και να ελεγχθεί.
Ειδικά αν για παράδειγμα, έχεις αρκετά λεφτά, ώστε να φτιάξεις δυο εταιρείες, που θα χρηματοδοτεί η καθεμιά, τον ένα από τους δυο υποψήφιους, μειώνεις ακόμα περισσότερο, τους βαθμούς ελευθερίας, του αποτελέσματος.
Μπορείς βέβαια, να το κάνεις αυτό και σε μεγαλύτερη κλίμακα, και να χρηματοδοτείς διαφορετικά κόμματα. Στην ίδια χώρα. Και έτσι να λες με καμία κυβέρνηση δε χάνω.
Βέβαια, αν έχεις τη δυνατότητα, μπορείς να το κάνεις και μεταξύ διαφορετικών χωρών.
Και να ελέγχεις και τη μακροοικονομία.
Το κάθε κόμμα έχει ένα κεντρικό συμβούλιο μελών, που εξουσιοδοτεί τους υποψήφιους και φτιάχνει τους κανόνες. Αν έχεις αυτό, στο χέρι, τα έχεις όλα. Ας πούμε ότι αυτοί είναι 100 άτομα σε κάθε κόμμα.
Η αναλογία που προκύπτει είναι, ότι αν χρηματοδοτήσεις κλιμακωτά 10 χιλιάδες άτομα, θα μπορείς να ελέγχεις 10 εκατομμύρια. Δηλαδή αν ελέγχεις έναν στους χίλιους πολίτες, αλλά αυτός ο ένας είναι σε κομβική θέση, ελέγχεις σχεδόν όλο το σύστημα.
Πολλές φορές διαβάζουμε, ότι το 1 τις εκατό των ανθρώπων, κατέχει το μισό πλούτο, όλου του κόσμου *.
Δηλαδή, αν όλος ο πλούτος, είναι 100 μανταρίνια …
Τότε 1 άνθρωπος, έχει πάρει τα 50 μανταρίνια και οι υπόλοιποι 99 τα άλλα πενήντα.
Δηλαδή ένας έχει πενήντα, κάποιοι 10, κάποιοι πέντε, κάποιοι ούτε μισό.
Θα ήθελα να πιστεύω και εξακολουθώ, να το πιστεύω, ότι δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, οργανωμένα. Αλλά ότι είναι ένα λάθος, της λογικής του συστήματος που κάποιοι βρίσκουν την ευκαιρία και εκμεταλλεύονται και ανατροφοδοτούν.
Καθότι αν το θεωρήσουμε ένα φυσικό φαινόμενο, και πούμε ότι το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, τότε τα παρατάμε.
Η λύση για μένα βρίσκεται, στην αλλαγή των κανόνων. Για να αλλάξουμε τους κανόνες, πρέπει να συμμετέχουμε περισσότερο και λίγο διαφορετικά.
Ένας πολίτης, θα έπρεπε να είναι ελεύθερος να είναι μέλος, σε περισσότερα του ενός κομμάτων. Αυτό θα οδηγούσε σε επικοινωνία των ιδεών, μεταξύ μελών διαφορετικών κομμάτων.
Σήμερα αυτό, κάποια κόμματα το απαγορεύουν. Καθώς τα κόμματα φτιάχνουν τους δικούς τους ρυθμιστικούς κανόνες, χωρίς να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, που πρέπει να ακολουθήσουν, εκτός από κάποιες γενικές προτάσεις.
Είναι αυτό σωστό; Μπορούν τα κόμματα να εμποδίζουν τη διακίνηση των ιδεών; Και ποιος μπορεί να το κρίνει; Τα κόμματα απλά υποβάλλουν μια ιδρυτική γενικόλογη διακήρυξη, για την έναρξη λειτουργίας τους και ουσιαστικά δεν ελέγχονται για τις εσωτερικές τους διαδικασίες, από ανεξάρτητους παρατηρητές.
Η ενασχόληση μου, με τα κοινά, μου έμαθε, ότι υπάρχουν άνθρωποι, που ακούνε τις προτάσεις, και όταν τους συμφέρει, ή "όταν είναι ώριμες οι συνθήκες", ή δημιουργηθούν κάποιες συγκυρίες, τις έχουν υπόψη.
Παίρνουν τότε, προτάσεις και απλών ανθρώπων ή συλλόγων ή οργανώσεων στα σοβαρά, τις επεξεργάζονται, ώστε όσο το δυνατό να μην τους θίγουν και τις νομοθετούν.
Η πολιτική είναι δύσκολη και όσο την αποφεύγουμε εμείς οι 99, θα αφήνουμε τα 50 μανταρίνια στον ένα. Καθώς αυτός ελέγχει τους κόμβους των αποφάσεων.
Είναι θεμιτό, να υπάρχει, αυτό το συμβούλιο στα κόμματα που θα καθορίζει υποψηφίους;
Και αν ναι, πόσο βαρύς πρέπει να είναι ο κόφτης;
Πρέπει αυτό το "βάρος" του κόφτη να το καθορίζει, το κάθε κόμμα ξεχωριστά ή το σύνταγμα του κράτους;
θα μπορούσε να υπάρχει μια ποσόστωση;
Στην περίπτωση που αυτός ο κόφτης, του συμβουλίου των κομμάτων, αμβλύνει, θα έχουμε μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας στο σύστημα και στον πυρήνα των κομμάτων. Το σύστημα θα είναι λιγότερο προβλέψιμο και θα μπορεί λιγότερο εύκολα να ελεγχθεί. Θα υπάρχει λοιπόν ελευθερία στη διακίνηση των ιδεών που τώρα εμποδίζεται. Η πρόταση, ίσως να μπορεί να στηριχθεί, στην παρεμπόδιση της διακίνησης ιδεών **.
Έτσι παρότι και πάλι το σύστημα, θα έχει εξωτερικούς ρυθμιστές, τώρα θα έχει περισσότερες επιλογές, και άρα εισροή περισσότερων ιδεών, από τη βάση, στην απόφαση και στη νομοθεσία.
Και με λίγη καλή τύχη, περισσότερη μανταρινάδα για όλους.
Για αυτό θεωρώ, ότι το σύνταγμα και η νομοθεσία, που απορρέει από αυτό, πρέπει να καθορίσουν περισσότερη δημοκρατία στα κόμματα.
*
Στην παραπάνω επιχειρηματολογία, υπάρχουν κάποιες απλουστεύσεις, καθώς ο σκοπός μου είναι η παρότρυνση, για τον εκδημοκρατισμό των κομμάτων και όχι μια εκτενής οικονομική ανάλυση.
**
Το επιχείρημα, της ποσόστωσης υποψηφίων στα κόμματα, αλλά και της παράλληλης συμμετοχής των πολιτών σε διαφορετικά κόμματα, μπορεί να απορρέει, από την Ευρωπαϊκή σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όπου στο άρθρο 10, αναγνωρίζεται η ανάγκη για μια ανοιχτή και πλουραλιστική κοινωνία, καθώς και από το άρθρο 14 παράγραφος 1, του Ελληνικού συντάγματος.
Νίκος Κολτσίδας Δεκέμβριος 2020 Αθήνα
nikos1807@gmail.com
